سقوط آزادی مطبوعات در أفغانستان
افغانستان در سال ۲۰۲۴ به رتبه ۱۷۸ از میان ۱۸۰ کشور در شاخص آزادی مطبوعات جهان سقوط کرده است که نشان‌دهنده وضعیت وخیم روزنامه‌نگاری تحت حاکمیت طالبان است. از زمان بازگشت این گروه به قدرت در اگست ۲۰۲۱، آزادی‌های مطبوعاتی به طور پیوسته کاهش یافته و منجر به موجی از تعطیلی رسانه‌ها، بازداشت‌ها و سانسور شده است.
تنها در سال ۲۰۲۴، طالبان حداقل ۱۲ رسانه دولتی و خصوصی را در هفت ولایت افغانستان تعطیل کرده است. آخرین قربانی این سرکوب، شبکه تلویزیونی “آرزو” بود که در تاریخ ۴ دسامبر توسط نیروهای ریاست عمومی استخبارات و نمایندگانی از وزارت امر به معروف و نهی از منکر مورد حمله قرار گرفت. مقامات هفت کارمند این شبکه، از جمله رئیس دفتر کابل، امان‌الله عظیمی، و مجری خالد بارکزی را بازداشت کردند، هارد دیسک‌ها و تلفن‌های همراه را مصادره کرده و دفاتر این شبکه را مهر و لاک کردند. این شبکه متهم به داشتن ارتباط با رسانه‌های تبعیدی افغان و پخش سریال‌هایی شد که “مخالف ارزش‌های اسلامی” قلمداد شدند.
سرکوب رسانه‌ای طالبان شدت یافته و محتوای “ممنوعه” شامل موسیقی، داستان‌های تخیلی و انتقادات از حکومت این گروه را هدف قرار داده است. این محدودیت‌ها منجر به تعطیلی ۱۱ شبکه تلویزیونی و یک شبکه ای رادیویی شده و رسانه‌های دیگر نیز به طور موقت تعلیق شده‌اند. در چندین ولایت، از جمله قندهار، هلمند، تخار و بادغیس، ممنوعیت‌هایی بر پخش تصاویر موجودات زنده اعمال شده است.
شبکه های رادیویی، به ویژه در ولایت خوست در جنوب شرق کشور، نیز به شدت تحت تأثیر قرار گرفته‌اند. چندین دستگاه رادیویی به دلیل پخش موسیقی یا دریافت تماس‌های تلفنی از سوی زنان، که طبق قوانین جدید ممنوع شده است، به طور موقت تعطیل شدند.
سرکوب طالبان فراتر از محتوای رسانه‌ای، شامل سخنرانی‌های سیاسی نیز شده است. در ماه اپریل، دو شبکه تلویزیونی خصوصی تلویزیون های نور و بریا که به شخصیت‌های سیاسی مرتبط بودند، به دلیل “نقض ارزش‌های ملی و اسلامی” تعطیل شدند. نور تی‌وی که به صلاح‌الدین ربانی، وزیر خارجه سابق و رهبر حزب جمعیت اسلامی مرتبط است، به دلیل پخش موسیقی و حضور کارکنان زن بدون پوشش کامل صورت مورد انتقاد قرار گرفت. بریا تی‌وی، که متعلق به گلبدین حکمتیار، رهبر حزب اسلامی، است نیز به دلیل پخش اظهارات انتقادی درباره روابط طالبان و ایالات متحده تحریم شد.
از زمان بازگشت طالبان به قدرت، حداقل ۱۴۱ خبرنگار بازداشت شده‌اند که ۲۵ مورد از این بازداشت‌ها در سال ۲۰۲۴ رخ داده است. یک‌چهارم این خبرنگاران به دلیل ارتباط با رسانه‌های تبعیدی افغان هدف قرار گرفته‌اند.
با وجود جو سرکوب و سانسور، انتظار می‌رود که افغانستان همچنان یکی از پایین‌ترین رتبه‌ها را در شاخص آزادی مطبوعات جهان حفظ کند. ادامه سرکوب روزنامه‌نگاری مستقل، نه تنها مردم افغانستان را از دسترسی به اطلاعات حیاتی محروم می‌کند، بلکه این کشور را بیش از پیش از جامعه بین‌المللی منزوی می‌سازد.
