شوک فرهنگی یا چالش ها ی فرهنگ پذیری 

امام الدین همدرد

فرهنگ پذیری یک چالش بسزا بزرگ برای هر فرد مهاجر که در محیط و جامعه دیگر زنده گی میکند است مانند متفاوت بودن اداب و رسوم ، طرز آموختن علم ، موضوعات صحی ، رسوم بین اشخاص در جامعه بخصوص با جنس مخالف ، نقش اعضای خانواده (تا حد که هر عضو خانواده نقش خود را تحت تهدید میبیند) و این سبب میشود که هر آداب و رسوم جدید را با آداب و رسوم قبلی در تضاد دیده و قبول کردنش بسیار دشوار به نظر میرسد. طرز فرهنگ پذیری در هر سن و سال متفاوت میباشد و مشکلات خاص خود را برای هر طبقه سنی دارا است . هر فرد مهاجر قبل از پذیرفتن فرهنگ جدید از مرحله شوک فرهنگی عبور میکند و شوک فرهنگی را زود یا دیر تجربه میکند. 

شوک فرهنگی چیست؟ 

شوک فرهنگی به احساس عدم اطمینان، سردرگمی یا اضطرابی اشاره دارد که یک فرد مهاجر ممکن است هنگام نقل مکان به کشور جدید با زیستن در یک فرهنگ یا محیط جدید تجربه میکنند. این تعدیل فرهنگی طبیعی است و نتیجه قرار گرفتن در محیطی ناآشنا است.  که این موضوع زیادتر بر انعده از مهاجران تاثیر گزار است که از وطن خویش نظر به تهدیدات امنیتی ، سیاسی و آفات طبعی به کشور مترقی تر جاگزین میشود. که بسیار ممکن است به دلیل ناآشنایی با آب و هوا، آداب و رسوم محلی، زبان، غذا و ارزش ها، تغییرات فرهنگی را تجربه کنند.

اگرچه زمان ‌بندی فرآیند شوک فرهنگی هر فرد در زمان و مکان مختلف میتواند متفاوت باشد، اما مراحل خاصی وجود دارد که بیشتر افراد قبل از اینکه با محیط یا فرهنگ جدید سازگار شوند، آن‌ها را پشت سر می‌گذارند. شوک فرهنگی می تواند کاملاً استرس زا باشد و منجر به اضطراب شود اما خوشبختانه می توان بر آن غلبه کرد و در نتیجه رشد کرد. افرادی که شوک فرهنگی را تجربه می کنند ممکن است چهار مرحله را پشت سر بگذارند که در زیر توضیح داده شده است.  

• مرحله ماه عسل ։ مرحله اول معمولاً به عنوان مرحله ماه عسل شناخته می شود. این به این دلیل است که مردم از بودن در محیط جدید خود هیجان زده هستند. آنها اغلب آن را به عنوان یک ماجراجویی می بینند. اگر کسی اقامت کوتاهی داشته باشد، این هیجان اولیه ممکن است کل تجربه را تعریف کند. با این حال، مرحله ماه عسل برای کسانی که در یک جابجایی طولانی‌مدت هستند، در نهایت به پایان می‌رسد، حتی اگر مردم انتظار دارند که طول بکشد.
• مرحله سرخوردگی ։ با از بین رفتن لذت اولیه حضور در یک محیط جدید، افراد ممکن است به طور فزاینده ای عصبانی و سرگردان شوند. خستگی ممکن است به تدریج ایجاد شود که می تواند ناشی از درک نادرست از اعمال، گفتگوها و روش های انجام کار دیگران باشد. در نتیجه، مردم در این مرحله احساس می‌کنند تحت تأثیر یک فرهنگ جدید قرار گرفته‌اند، به‌ویژه اگر یک مانع زبانی وجود داشته باشد. عادات محلی نیز می توانند به طور فزاینده ای چالش برانگیز شوند و انجام کارهای آسان قبلی ممکن است طولانی تر شود و منجر به خستگی شود.
• مرحله انطباق ։ مرحله انطباق اغلب تدریجی است زیرا افراد در محیط جدید خود احساس راحتی بیشتری می کنند. با تطبیق افراد با محیط جدید، احساسات ناشی از مرحله ناامیدی شروع به فروکش می کنند. اگرچه ممکن است آنها هنوز نشانه های فرهنگی خاصی را درک نکنند، اما مردم بیشتر آشنا می شوند – حداقل تا جایی که تفسیر آنها بسیار آسان تر می شود.
• مرحله پذیرش ։ در مرحله پذیرش یا بهبودی، افراد بهتر می توانند خانه جدید خود را تجربه کنند و از آن لذت ببرند. به طور معمول، باورها و نگرش ها نسبت به محیط جدیدشان بهبود می یابد که منجر به افزایش اعتماد به نفس و بازگشت حس شوخ طبعی آنها می شود.

چگونه بر شوک فرهنگی غالب شویم ؟

زمان و عادت به مقابله با شوک فرهنگی کمک می کند، اما افراد می توانند تاثیر آن را به حداقل برسانند و بهبودی شوک فرهنگی را تسریع کنند که ،

• ذهنی باز داشته باشند و در مورد کشور یا فرهنگ جدید بیاموزند تا دلایل تفاوت های فرهنگی را درک کنید
• Ø      در افکار خانه افراط نکنند و مدام آن را با محیط جدید مقایسه کنند
• Ø      یک مجله از تجربیات خود، از جمله جنبه های مثبت فرهنگ جدید بنویسند.
• Ø      خودش را محبوس نکنند – فعال باشند و با مردم محلی معاشرت کنند.
• Ø      در مورد احساس سردرگمی به روشی عاقلانه صادق باشند. راهنمایی و کمک بخواهند.
• Ø      درباره پیشینه فرهنگی خود صحبت کنند و آن را به اشتراک بگذارند.

در نهایت شوک فرهنگی با هر فرد مهاجر که از محیط و فرهنگ آصلی یا آشنا خود جدا میشود اتفاق میافتد. شوک فرهنگی می تواند منجر به موجی از احساسات، از جمله هیجان، اضطراب، سردرگمی و عدم اطمینان شود پس بهتر است با این موج عقلانه و خردمندانه برخورد نمایم تا نه تنها سبب اضطراب ، سردرگمی و عدم اطمینان ما نشود بلکه این مرحله را اسانتر بگذرانیم. 

امام الدین همدرد محقق، رئیس مرکز مطالعات و همکاری افغانستان e.V. (ASCC)، و یک متخصص چند زبانه در علوم سیاسی با تمرکز بر روابط بین الملل. او فعالانه در فعالیت های مختلف آموزشی، سیاسی و اجتماعی شرکت می کند.

توجه: مسئولیت محتوای مقاله به عهده نویسنده می باشد. شبکه افغان دیاسپورا در قبال اظهارات نادرست در این مقاله مسئولیتی نخواهدداشت.