چگونه به یک زندهگی موفق برسیم؟ (بخش دوم)
راهکارها، درسها و تجربهها (بخش دوم)
سید مصطفی سعیدی
استاد دانشگاه و فعال حوزهی مهاجرت
۲ – برنامهریزی:
عنصر دوم و مهم دیگر پس ار تعیین اهداف، برنامهریزی در امور و مسایل مربوط به زندهگی است. ما بایستی در قدم نخست امور مربوطه را بخشبندی کرده و برای هر کدام برنامهریزی دقیق داشته باشیم. به گونهی نمونه ما مواردی مهم زندهگی خود چون: تحصیل، کار، درآمد، ارتباطات، تفریح و… را به صورت جداگانه یادداشت کرده و برای هر کدام به صورت مشخص و دقیق برنامهریزی کنیم.
مفاد بخشبندی این است که از پراگندهگی و هدر رفتن منابع و زمان جلوگیری شده و نیز راههای تحقق و تطبیق پلانها/ برنامههای ما مشخص و منظم میگردد. برنامهریزی ما بایستی کوتاه مدت؛ میان مدت و دراز مدت/ راهبردی بوده و نیز مولفهی اولویت نیز در آن جداْ رعایت گردیده و در نظر گرفته شود. عنصر زمان و منابع به ویژه منابع مادی/ مالی برای برنامههای که نیازمند است، از عناصر مهم و حیاتی پنداشته میشود.
بایستی از برنامههای متعدد، یک نواخت و موازی و همزمان جداً پرهیز کنیم؛ زیرا راه رسیدن به همه یا دست کم بیشترین برنامههای ما را مختل ساخته و مصداق (طلب کل شی، فوت کل شی) میشود. همچنان اگر از جملهی کسانی هستیم که تازه تجربهی برنامهریزی را تمرین میکنیم، بایستی از برنامهریزیهای مغلق و هزینهبر و نیز زمانبر پرهیز کرده و از برنامههای ساده، نزدیک به تحقق و کوتاه مدت و منطبق با شرایط اقتصادی/ اجتماعی ما و نیز برابر با امکانات زندهگی خود آغاز کنیم.
برنامهریزی در واقع سنگ بنای تمامی امور مربوط به زندهگی ما را شکل میدهد، پس به هر اندازه که در راستای پلانگذاری بیشتر دقت کنیم و برنامهریزی جامع و برابر با معیارها داشته باشیم، به همان اندازه در راستای پیشرفت و توسعهی سایر عناصر زندهگی کمک کردهایم. با برنامهریزی میتوانیم میزان پیشرفت کارهای روزانهی خود را سنجش و بررسی کرده و از تلف شدن منابع و ضایع شدن زمان نیز جلوگیری کنیم.
در زندهگی کاری، تحصیلی، اجتماعی و… خود همواره با خواستها و نیازمندیهای نامحدود ولی منابع و امکانات محدود مواجه هستیم؛ از اینرو با این همه خواستهای نامحدود و منابع محدود تنها و تنها با برنامهریزی دقیق و همهجانبه میتوان با اهداف رسید و به موفقیت نایل آمد.
نکتهی مهم اینکه بایستی از برنامهریزیهای وابسته و مشروط به دیگر برنامهها جلوگیری کنیم. و نیز بایستی از برنامههای مغلق، غیر واقعی/ تخیلی و زمانبر و نیز پرهزینه صرف نظر کرده، در عوض برنامههای که میزان و درصدی تحقق آنها بیشتر از هفتاد و پنج درصد بوده و از نظر زمانی هم زمانگیر نبوده و با امکانات مالی ما همخوانی داشته باشد؛ شامل برنامهریزی خود سازیم.
نکتهی مهم دیگر اینکه برنامههای خود را نیز بایستی در دفترچهی ثبت کنیم و بهتر است از چارتها و جدولهای که عناصر زمان، مکان، بودجه، فعالیتها، بررسی و نتایج متوقعه و… در آن تسجیل شده باشد، استفاده کنیم. نکتهی مهم دیگر اینکه مجموع فعالیتهای با هم مرتبط است که چرخهی برنامهریزی ما را به حرکت آورده و ما را به هدف میرساند، پس از کوچکترین فعالیت نیز نباید غافل باشیم. برای درک بهتر موضوع یک مثال ساده را بیان میکنیم: ( هدف ما این است که در طی دو ماه دو کیلو وزن خود را کم کنیم. (هدف)
برای رسیدن به این هدف باید برنامه/ پلانی تهیه کنیم. پلان ما شامل: ( ثبت نام در ورزشگاه، خرید لباس ورزشی و ادامهی تمرینات ورزشی منظم) خواهد بود. فعالیتهای ما برای تحقق این برنامه/ پلان: ( پیدا کردن ورزشگاه، ثبت نام، خرید لباس، تعیین و تخصیص زمان مناسب، تمرینات دوامدار و… میباشد. حالا شاید پیدا کردن ورزشگاهِ مناسب فعالیت خیلی سطحی یا کوچک در نظر بیاید، مگر برای رسیدن به هدف، یک عنصر خیلی حیاتی پنداشته میشود و نباید نادیده پنداشته شود. در این مثال ساده به وضوح میبینیم که برای تعیین هدف، برنامهریزی و انجام فعالیتها به زمان، مکان و بودجه نیاز داریم و با اجرای مرحله به مرحله و مداوم فعالیتها در وقت معینه به هدفِ از پیش تعیین شدهی خود خواهیم رسید.
توجه: مسئولیت محتوای مقاله به عهده نویسنده می باشد. شبکه افغان دیاسپورا در قبال اظهارات نادرست در این مقاله مسئولیتی نخواهد داشت.